Bijen zijn niet aaibaar en imker Liesbeth Westeneng (28) uit Soest is not amused als een van haar tienduizenden bijen een angel achterlaat in haar kin. Toch zijn er weinig dingen die haar zo blij en trots maken als haar bijenvolken. “Het werken met bijen is nog veel leuker dan piano spelen”, zegt ze uit de grond van haar hart.
Imker nieuwe stijl
Het is druk rond de twee bijenkasten. Werksterbijen vliegen af en aan om nectar te halen. Binnen in de kast legt de bijenkoningin 1000 tot 2000 eitjes per dag in de raatcellen. Werksters geven de larfjes die daaruit komen voedsel. Weer andere werksters bouwen raten, bewaken de ingang tegen indringers, ruimen op, maken schoon en voeden de koningin. “Familie, vrienden en kennissen vinden het leuk als ik er iets over vertel”, zegt Liesbeth.
De bijenkap moet wel even op, want de bijen zijn wat steeklustiger dan normaal. “Mijn angst voor steken was ook de enige aarzeling die ik had voordat ik hieraan begon”, zegt ze. “Maar ik geloof dat ik er wel aardig tegen kan. Ik word weinig gestoken. Ik zeg het altijd wel tegen iemand dat ik hier ben.” De beroker – een soort keteltje waarin tabak brandt waarvan de rook met een windgalgje wordt uitgeblazen – helpt om de bijen wat te kalmeren.
Niet standaard
Liesbeth voldoet niet aan het standaardbeeld dat nog steeds aan de imker kleeft: een knoestige man op leeftijd met een eeuwige pijp in z’n mond. “Er zijn steeds meer vrouwen die imker worden, ook op jongere leeftijd. Op mijn beginnerscursus zat ook een aantal vrouwen,” vertelt ze. “Ook jonge mannen zie je weer meer. Dat vind ik wel hoopgevend: steeds meer mensen zien in hoe belangrijk het “Voor de bijen zorgen is een stukje rentmeesterschap” is dat bijen, die bedreigd worden, blijven bestaan.” Er zijn momenteel ruim 6500 imkers actief in Nederland.
Standaard is Liesbeth evenmin in haar keuze voor bijen. Imkers waren er niet in haar familie en directe omgeving, hoewel een vriend van haar opa al bijen hield op de plek waar nu haar kasten staan. Opgegroeid aan de Wieksloterweg, zat de liefde voor de natuur en het buitenleven er al wel vroeg in. Zoals veel meisjes in Soest heeft ze paard gereden. Ze wijst naar een weiland naast haar bijenstal: “Daar heb ik vroeger veel geoefend.”
Ook door haar werk op een borgboerderij, waar ze met verstandelijk beperkte cliënten onder meer dieren verzorgt, zou je een meer knuffelbaar dier verwachten. De fascinatie voor de bij moet in iets anders zitten. Dat is voor haar niet zo moeilijk uit te leggen. “De bijenwereld, de manier waarop een bijenvolk functioneert, is zoiets bijzonders,” zegt ze. “Het zit ongelooflijk ingewikkeld in elkaar. Het is wonderlijk om te zien hoe bijen feilloos met elkaar samenwerken om een volk te stichten en honing te maken. Mijn verwondering dat God dat zo mooi gemaakt heeft is elke keer weer groter.”
U bent hier:
Nodig
Een paar keer per week bezoekt ze in de drukke oogstmaanden haar bijen. Ze kijkt er elke keer weer naar uit. Niet omdat ze steeds uitbundig wordt begroet door haar bijen – laat dat uitbundig maar zitten wat haar betreft. En nee, de tienduizenden bijen hebben geen namen, zelfs de koninginnen niet. Emotioneel contact is er niet. Maar wel een sterk gevoel bij de imker. Is dat een gevoel van belangrijk zijn, dat haar zorg nodig is om het volk in leven te houden?
Liesbeth: “Sterke bijenvolken kunnen zichzelf in principe goed redden. Maar wil ik honing afkunnen nemen, ziektes bestrijden en voorkomen dat de bijen gaan zwermen, dan moet ik de nodige ingrepen doen. Zwermen doen ze meestal als het volk te groot wordt, dan vliegt de koningin uit met een grote groep werksters en gaan de achterblijvende bijen een nieuwe koningin maken. Ik maak dan uit voorzorg een zogeheten broedaflegger: ik splits het volk, zodat er twee volken ontstaan. Daarnaast kan ik bijen helpen om ziektes te voorkomen of te bestrijden. Ik vind het vooral leuk om het hele proces te volgen en meer inzicht te krijgen in hoe een bijenvolk zich ontwikkelt en hoe ik me daarop moet aanpassen. Als christen vind ik ook dat je goed voor de schepping moet zorgen, het is een stukje rentmeesterschap. Dit is mijn kleine bijdrage.”
Voldoening
In combinatie met het buiten werken en in de natuur bezig zijn – werken in een moestuin is haar tweede hobby – geeft het imkerschap haar grote voldoening. “Ik moet om te voorkomen dat ik vaak gestoken word, heel rustig werken. Elke handeling moet je eigenlijk in slow-motion uitvoeren. Je moet altijd rustig blijven.” Bijen als mindfulnessoefening dus? “Haha, dat kun je wel zeggen”, zegt Liesbeth. “Maar ik krijg er ook wel eens stress van, als er iets niet goed gaat en ik te weinig geweest ben. Er is al een keer een volk verdwenen. Mijn buurman is ook imker, die is mijn mentor. Bij hem kan ik terecht als ik er niet uitkom. Ik doe nu een vervolgcursus en bezoek ook studiedagen om bij te blijven”, zegt ze.
Nadat ze zorgvuldig het deksel weer op de kast doet, zegt ze: “Ik word er stil van als ik naar de bijen kijk. Hoe beperkt zijn wij als mensen: er is nog zoveel dat we niet weten, dat we niet snappen. Dan voel ik me heel klein.”
Interview: Piet van Dijk
Reageren niet mogelijk.
